Bugün Günlerden Ne?

Bir davranışın gerçekleştirilmesi ya da gerçekleştirilmemesi için pekiştirme ve cezalar uygulanabilmektedir. Pekişen davranışın gerçekleştirilme sıklığı artar. Bu pekiştirmenin ise pozitif ve negatif pekiştirme olmak üzere iki çeşidi vardır. Cezalar, davranışın gerçekleşme sıklığını azaltır ve yine pozitif ve negatif olmak üzere iki çeşit ceza mevcuttur. 

Pozitif pekiştirmede ödüller mevcuttur. Örneğin bir çocuğa ödevini yapınca çikolata vermek, pozitif pekiştirmedir. Negatif pekiştirmede ise ortamda bulunan itici bir uyaran, o alandan uzaklaştırılır. Örneğin çocuk ödevini yaparken dikkatini dağıtan bir ses etkeni o ortamdan uzaklaştırılıyorsa bu, negatif pekiştirmedir. Negatif pekiştirme bir ceza değildir. Bu sebeple de çocuğun ders çalışmasına engel olan bir etken olması şarttır. Örneğin onun kalemini almak ya da ders çalıştığı bir defteri ondan almak, negatif pekiştirme değildir. Hem pozitif hem de negatif pekiştirme, davranışın gerçekleştirilme sıklığını arttırır. 

Pozitif cezada davranışın sonucunda ortama itici bir uyaran eklenir. Örneğin tembel bir öğrencinin azarlanması, pozitif bir cezadır. Negatif cezada ise davranışın sonucunda ortamdan ödül gibi bir uyaran çıkarılabilir. Örneğin ödevini yapmayan bir öğrenciye ailesi televizyon izleme yasağı getirirse bu, negatif cezadır.

Cezalar genel anlamda kötü bir davranışın daha az gerçekleşmesini sağlarken pekiştirmeler ise bir davranışın daha sık şekilde gerçekleştirilmesine olanak tanır. Ancak çocukların yetiştirilmesi sırasında ödül ve cezaların dengeli şekilde uygulanması gerekir. Pekiştirmelerin öncelikli olması ve cezaların yalnızca gerekli durumlarda uygulanması önemlidir. Cezaların sık şekilde olması ve yoğun bir baskı içerisinde gerçekleştirilmesi, çocuklar için sarsıcı bir geçmiş oluşturabilir. Bu nedenle de cezaların olumsuz etkileri göz önünde bulundurularak uygulanma sıklığı azaltılmalıdır.